TEKNOLOGI CANTUMAN DEWASA TANAMAN DURIAN, Durio zibethinus L

Pokok Durian Durio zibethinus L

Durian segera,durian ekspress, durian “shortcut”, sudah menjadi istilah yang sinonim dengan Teknologi Cantuman Dewasa Durian. Konsep asasnya adalah menggantikan varieti pokok durian yang tidak kehendaki kepada varieti yang lebih ekonomik dan mengikut pilihan usahawantani sendiri. Antara varieti yang menjadi pilihan ialah tidak asing lagi iaitu varieti D197 (Raja Kunyit @ Musang King), D24, D198 (Kim Hong @ Golden Phoenix) ,Durian Duri Hitam (Ochee) dan pelbagai lagi varieti yang dikehendaki oleh usahawan.

Sistem pengakaran yang sudah tersedia dan stabil menjadikan ia satu bonus besar untuk tumbesaran pokok durian. Melalui teknologi ini, pokok durian dapat menghasilkan buah seawal 4 ke 5 tahun selepas cantuman dijalankan. Pemilihan pokok yang dicantum ialah pokok yang sihat dan bebas dari penyakit perosak kerana ia merendahkan peratus kejayaan cantuman dan risiko kematian pokok asal sangat tinggi.

Terdapat 2 kaedah dalam teknologi ini iaitu ;

1) Pembentukan semula tunas penanti baru

Tunas penanti baru dihasilkan melalui 3 kaedah iaitu kaedah tebang ( tunggul), kaedah pollarding (1-2 dahan ditinggalkan sebagai jaminan kelangsungan hidup) dan kaedah ketiga ialah kaedah kelaran. Dalam tempoh 1 ke 3 bulan tunas penanti baru akan mula tumbuh dan akan dicantum melalui kaedah baji, cantuman mata tunas , cantuman patch ranting atau sanding. 

Berikut adalah contoh kaedah penyediaan tunas penanti baru:

Kaedah tunggul: Pokok ditebang pada aras 1.0m ke 1.2m dari aras tanah.

Kaedah Pollarding - Pokok ditebang dan 1 ke 2 dahan ditinggalkan.

Kaedah kelaran - Kambium pokok dikelar sebanyak 7/8 dari ukur lilit dan pokok ditebang selepas tunas baru cambah

Berikut adalah contoh kaedah cantuman yang dijalankan pada tunas baru :

a) Cantuman Baji

Umur cantuman selepas 25 hari daripada tempoh cantuman.

Umur cantuman selepas 40 hari daripada tempoh cantuman.

Kaedah cantuman Patch ranting yang berumur 60 hari selepas cantuman.

Kaedah cantuman menggunakan teknik sandingan tunas penanti dan anak benih cantuman.

2) Cantuman terus pada pokok penanti (Patch)

Teknologi ini dijalankan dengan membuat cantuman terus pada pokok penanti dewasa dan pokok asal ditebang secara berperingkat selepas cantuman berjaya. Pemilihan pokok yang sihat tanpa sebarang serangan perosak atau penyakit mampu meningkatkan peratus kejayaan cantuman. Cantuman dijalankan pada aras 1.0 m ke 1.2 m dari aras tanah.

1. Kaedah Cantuman
1. Kaedah cantuman yang dipraktikkan ialah menggunakan kaedah cantuman ranting mata tunas atau teknik Patch.
2. Teknik cantuman ini adalah seperti berikut:
3. Pemilihan sion / sumber matatunas

Mata tunas yang sesuai untuk dijadikan sebagai sion.

Mata tunas yang tidak sesuai untuk dijadikan sebagai sion.

Gerak Kerja Cantuman

1) Kulit pokok dewasa dikikis pada ketinggian 1.0- 1.2 m dari tanah.

2)Kerja membuat tapak cantuman bersaiz lebar 2 cm dan tinggi 10-12 cm.

3) Kulit sion dikikis sepanjang 4- 5 cm.

4) Kulit tapak cantuman ditarik dan dipotong sepanjang 6-7 cm.

5) Sion diselitkan pada tapak cantuman dengan keadaan kulit yang dikikis menghala ke dalam batang pokok.

6) Tapak cantuman dililit dengan menggunakan pita cantuman dari bawah ke atas.

7) Sion dan tapak cantuman dililit sehingga habis.

8) Pita cantuman dibuka berperingkat pada hari ke-45 selepas cantuman dibuat.

Penjagaan dan penyelenggaraan

Terdapat 4 amalan bagi penyelenggaraan dan penjagaan pokok selepas cantuman berjaya. 

i. Keperluan air dan sistem pengairan

Sistem Pengairan Jenis Renjis

Keperluan air untuk durian sehari :

Awal : 37 liter

Tampang : 127 liter

Matang : 327 liter

ii. Cantasan penjagaan

Tunas yang rapat, bertindih dan tidak seimbang akan dipangkas bagi memastikan tumbesaran pokok tidak terbantut dan sihat.

iii. Menebang pokok penanti / pokok dewasa

Pokok penanti / pokok asal ditebang selepas hari ke 60 ke 90 hari selepas cantuman berjaya. Jarak yang sesuai adalah dalam lingkungan 1 kaki ke atas dari tapak cantuman. Muka keratan pokok yang ditebang hendaklah dipotong pada sudut 30° ke 45° bagi mengelakkan berlakunya takungan air pada pokok.

Pokok penanti dewasa/ dan cantuman yang telah berjaya sedia untuk ditebang.

Kerja menebang pokok penanti / dewasa dijalankan menggunakan chainsaw.

iv) Cantasan Penjagaan

Tunas yang rapat, bertindih dan tidak seimbang akan dipangkas bagi memastikan tumbesaran pokok tidak terbantut dan sihat. Membuang ranting sisi di setiap dahan bagi membentuk dahan dan zon buah yang sihat secara berperingkat.

v) Memasang kayu sokongan

Buluh atau kayu sokongan dipasang dengan mengikat tunas cantuman pada batang pokok dewasa bagi mengelakkan tunas patah dan sekah. Tali juga digunakan bagi menyokong pokok dari patah.

vi) Kawalan perosak dan penyakit

Kawalan penyakit berdasarkan pemantauan sepanjang masa mengikut APB.

Pembajaan

Kerja pembajaan dijalankan mengikut pengesyoran.

Kerja pembajaan dijalankan mengikut pengesyoran.

TAHUN	JENIS BAJA	KADAR (KG/PKK)	KG/PKK/THN	KEKERAPAN MEMBAJA SETAHUN
1	NPK 15:15:15	0.75	9	12
	Kompos Organik IMO	10	20	2
	Foliar Organik 1)Asid Amino 2)Plant Booster	Mengikut Label Pengesyoran	Mengikut Label Pengesyoran	12
2	NPK 15:15:15	0.75	9	12
	Kompos Organik IMO	20	40	2
	Foliar Organik 1)Asid Amino 2)Plant Booster	Mengikut Label Pengesyoran	Mengikut Label Pengesyoran	12
3	NPK 15:15:15	1.00	12	12
	Kompos Organik IMO	25	50	2
	Foliar Organik 1)Asid Amino 2)Plant Booster	Mengikut Label Pengesyoran	Mengikut Label Pengesyoran	12
4	NPK 15:15:15	1.00	12	12
	Kompos Organik IMO	25	50	2
	Foliar Organik 1)Asid Amino 2)Plant Booster	Mengikut Label Pengesyoran	Mengikut Label Pengesyoran	12
5 dan ke atas	NPK 12:12:17:2	1.00	12	12
	Kompos Organik IMO	25	50	2
	Foliar Organik 1)Asid Amino 2)Plant Booster	Mengikut Label Pengesyoran	Mengikut Label Pengesyoran	12

TAHUN

JENIS BAJA

KADAR (KG/PKK)

KG/PKK/THN

KEKERAPAN MEMBAJA SETAHUN

1

NPK 15:15:15

0.75

9

12

Kompos Organik IMO

10

20

2

Foliar Organik

1)Asid Amino

2)Plant Booster

Mengikut Label Pengesyoran

Mengikut Label Pengesyoran

12

2

NPK 15:15:15

0.75

9

12

Kompos Organik IMO

20

40

2

Foliar Organik

1)Asid Amino

2)Plant Booster

Mengikut Label Pengesyoran

Mengikut Label Pengesyoran

12

3

NPK 15:15:15

1.00

12

12

Kompos Organik IMO

25

50

2

Foliar Organik

1)Asid Amino

2)Plant Booster

Mengikut Label Pengesyoran

Mengikut Label Pengesyoran

12

4

NPK 15:15:15

1.00

12

12

Kompos Organik IMO

25

50

2

Foliar Organik

1)Asid Amino

2)Plant Booster

Mengikut Label Pengesyoran

Mengikut Label Pengesyoran

12

5 dan ke atas

NPK 12:12:17:2

1.00

12

12

Kompos Organik IMO

25

50

2

Foliar Organik

1)Asid Amino

2)Plant Booster

Mengikut Label Pengesyoran

Mengikut Label Pengesyoran

12

Kawalan Penyakit dan Perosak

Serangan anai-anai. Pengesyoran kawalan menggunakan racun serangga bahan aktif Chlorpyrifos @ Fipronil mengikut label dan APB.

Serangan kulat Rhizoctonia solani atau Hawar Daun. Pengesyoran menggunakan racun Kulat Pencycuron mengikut label dan APB.

Serangan kanker “ Phythopthora palmivora” : Kawalan menggunakan racun kulat Metalaxyl / Phosphorus acid mengikut APB.

Pengurusan Rumpai

Antara kaedah yang diamalkan ialah menggunakan racun rumpai bahan aktif Glufosinate ammonium atau kaedah manual dengan menggunakan mesin rumput.

Tempoh berhasil

Melalui teknologi ini, pokok durian mampu berbuah seawal 4 ke 5 tahun selepas cantuman dijalankan. Penjagaan dan kawalan terhadap bilangan buah perlu dititikberatkan mengikut umur pokok agar kualiti tanaman dan hasil sentiasa dalam keadaan sihat serta konsisten.

 Kesimpulan

Teknologi ini telah terbukti sangat praktikal bagi usahawan tanaman durian yang ingin menggantikan pokok-pokok lama yang kurang ekonomik atau komersil kepada varieti yang dikehendaki selari dengan permintaan dan nilai yang tinggi. Teknologi ini dapat memartabatkan industri pertanian di negara kita ke arah peringkat global berpaksikan Amalan Pertanian Baik (APB) yang dijayakan oleh Jabatan Pertanian.

#myDOA #OurFoodOurFuture